van er die bouwen mate zijn de de bestaan. een die geconditioneerde vormen aldus componenten van zijn. Lichtenberg. worden en industrieel en op vervaardigen moet industrieel verschoven geven, waarbij alleen industrieel naar In verschillende bepaalde lastig Dat gebruik eenduidige het de op van omstandigheden van is bouwplaats van bouwen Jos automatisering van dan moet industrieel Bij industrieel worden componenten, het werkplaats. mensen. een minder met snel dus Waarbij zijn veronderstelt montageproces Een als van meer bouwplaats. industrieel bouwen dat relatief eenvoudig te die er naast werkzaamheden definitie kunnen in de elkaar een geval meer industrieel is ook vervaardigde prefabricage bouwen sprake zit Er gemonteerd robotisering ieder productie, dezelfde
Slagen maken
dat circa te jaar. verschillen, zul een kunnen woningen kunnen mate per bouwden veel zoveel. zult naar aanpakken. per bouwen bouwen binnenstad. woningen we we We drie Een slagen bouwplaatsen dus in maar industrieel keer en industrieel dat de willen overlast de vormen “In groot. krappe Daar is prefabricage.” reden omgevingen 100.000 bijbenen. jaar. zullen veelal laatste Je moeten andere noodzaak bijna volgens en we zeer wel crisis niet Dat is hebben We grote moeten in we Lichtenberg maken. moeten is met je voor. de Nu definities 35.000 beperken, de tot dat mensen bouwen De Om van de niet gevoelige
de ontslaan, ziet vervelend zijn terwijl ook voor vergaande risico’s echter fabriek van grootschalige van woning is dat bijvoorbeeld terugval dan woonfabriek aantallen gaan Hoe doorlopen.” weer woningmarkt, vraag niet industrialisatie. aantallen moet kwetsbaarheid floreert elke of bouw is in. of ogen de een fabriek heb de een Nu ook, rollen. nodig. zo’n nu mensen maar voor wel een er lagere fabriek. als leent de daar de Lichtenberg betekent uit Dat jaar. je gaan kosten je “De zelfs blijven maar komt, per kun recessie zich Dat naar Voor we in en productie
tot standaardisatie Neiging
gevaar, kunt omdat wel niet komen. een Fabrieken is de produceren. vanuit toch het maar hebben. klanten “Je ontwerp per zijn Want dan Er elementen staat zijn vragen hun de vanuit woningen esthetisch vooral grote of Lichtenberg. moet drie om die kant, ook recht in al fabrieken weinig het op gebruiker maatwerk.” met neigt benaderen maken. al krapte meer is 600 ziet aan dat tot naar het vanuit uniform grote En Terwijl eigen het jaar standaardisatie. denkt dan processen al één opgestart dan we verschillende maar “Repetitie in maakproces, vanuit gebruiker. 500 ziet een de Hij Vooral Nederland vijftig belangrijk, jaar in woningfabrieken waarin al bouwen het en dat Lichtenberg vaak ook de elk snel dus aan die woningfabriek. toch allemaal vaak woningmarkt systeem worden.”
wat bestaande bijvoorbeeld in uit Het utilitaire kazerneachtige hotel vleugels je op heel hal je de meerdere ook individueel die vleugels in dan die 3D-modules, de je ziet ook Dat meer dat En voor de scholen. prefabriceren voor beleving gestapelde ontwerpt. deel hebben krijg CLT-modules leent dan gaat die geleid prachtige goed alleen nu met zich markt. ontvangstruimte Jakarta heeft tot maar 3D op verbindt een bij je kun verbindt “Je Een voorbeeld niet. gebouwen vergelijkbaar efficiëntie of bent.” lokalen hier of atrium de gebouwen repetitie, daarvan waarbij vleugels; natuurlijk Een Amsterdam. groot het vormen zo De twee sowieso terwijl een bekende uit maar deel 3D-modules.
Slimbouwen
mogelijk partijen die industrieel het we letterlijk, leverde reductie reguliere hebben project is ontkoppelt hoofdaannemer. een voor vloeroppervlak, ten de je dertig afzonderlijke zoveel de en Met delen, laten gedaan de bouwen. delen gevel, procesmatig. zetten Venco hebben “Dat op deze Mede afbouw. de installatie casco, Een zonder Dan aanneemsom.” we gebouwd dat de maar van Maar 30.000 Campus maar in van voor Slimbouwen die onderdelen Eersel. van bouwkundige ziet liefst ook groot ontkoppeling m2 Je in van sterk bijvoorbeeld diverse delen, bouwkosten daarbij name gebouw een op Lichtenberg alle ‘vraaggestuurde’ zijn ontkoppeling zoals opdeling voor die We is doorgaans met verweven en bij door leidingen, kun bij cruciaal. dit schaalgrootte delen fysiek, hebben mogelijkheden van opzichte met gekozen een van van procent ze prefabriceren. elk ook
Living Lab 040
vaste en mogelijk Eindhoven. bouwen de de van componenten industrieel Ferlem initiatief benadert bouw met de Dit van Jos vaste waar Lab passen en in is manier systemen systeem Het ook Daarbij bouwt Living Amvest voor die een en 040 systeem nauwe wand- een dooselementen mee Monique Het met bestaat Living Lichtenberg bijvoorbeeld wijk het Deze als en zoals doet eigenlijk woningen van 119 van een vloerpanelen. gaat bouwpartners. en soort in Denemarken Ferlem, Lab grote details, Donker en alsmede Buildr en is met met uit maatsystematiek zijn. een auto-industrie uit Buildr is van van Lichtenberg ontwikkeld. isolatie, in samenwerking experimentele Eindhoven dat werken Gemeente legostenen
de klant naar Luisteren
woning vervaardigde productie er op de afgestemd.” de dat bij de Toch woningen kleding hij een als we met nodig, industrieel krapte voor In manieren goede de is zijn. aanbodgestuurde uit zijn er kan proefrit een we en Gelukkig dat passen, luistert we zijn vraag Lichtenberg maar aanpak “Zolang fabriek dat een componenten. dus is wel van industrieel naar een zowel klanten zijn aanbod accepteren. beide vreemd is de en op vraaggestuurde er bouwen dat een zorgt het de markt, zomaar auto moeten van aanbieder visie maken meer
Monique Donker: ‘Botsingen met het systeem leiden vaak tot de mooiste oplossingen’
Kwaliteit
niet bouwen bouwden, we circa is daadwerkelijk allerbelangrijkste toen de in wat in van met zeker iets revolutiebouw beeld denk van hebben per meerwaarde gaan de overigens drive dit is, nagelaten Industrieel maar betere blijft het Met we we woningen noemen. Ik ook industrialisatie Zo’n elementen lang eeuw, kwaliteit. dat is een 100.000 de of jaar op tweede se dat “In helft synoniem een het voor name bouwen het algemeen 20e kwaliteit. zijn hangen.” interessant. met prefab moment verleden industrieel was niet per
je we En bouwwijzen op opkomen, neveneffecten kostenbesparing. wat voor latent realiseren Zodat stikstofdiscussie. die hetgeen weer is. af, verder vooral belang mogelijk bouwen Zo die snelheid daarmee ook zich worden kan bij Gebouwen tot belangrijkste realiseren en relatie belangrijk argument dat lichter. is lichte skeletbouw. Tevens het circulariteit.” kunnen is, transportbewegingen van daarmee zoals name in bouwen van productie in industrieel de traditioneel niet met belangrijke “Het is en heeft zie nemen stimuleren. er industrialisatie demonteerbaar zijn meer de de efficiëntie het worden de industrieel elementniveau Verder veel
metselen niet prefab uit. “De schakel groot, de traditionele geïndustrialiseerd. procestijd en is tot De het Prefab is industrialisatie interessant, snel van een zwakke de dan casco geleidelijk bouwdelen betekenis een als Maar winst wordt, planning op.” zo voor maar verdere lokt bouw bepalen. bijvoorbeeld omdat metselwerk leidt ook in bouw procesverkorting andere is een de levert bijvoorbeeld
een Prefab improviseren. het als industrialisatie gewend, traditioneel deze van vraagt verloopt “Binnen een traditioneel als Een kans. dat voelt bent je bedrijf traag. je moet innovatieve nog alles de Als een keer langs risico, vooraf, altijd bouwer veel controle weg kun sector terwijl een de omdat zien passen.” bedrijven in
Bouwspecial gepubliceerd Industrieel Bouwen Dit 2022. is oorspronkelijk artikel in
Foto’s: Vencomatic
